Reisverslag Istanbul 2002
Door: Harry van Diepen
Op onze reizen naar oostelijk Duitsland en Zweden in de jaren ’90 van de vorige eeuw, kwam dikwijls ter sprake dat het ook wel eens leuk zou zijn om de vogeltrek over de Bosporus te gaan bekijken. Al jaren speelde ik met de gedachte om dat ook eens een keer te gaan doen. In de praktijk bleek het echter erg moeilijk om zo’n reis te organiseren. Zelfs bij in Turkije gespecialiseerde reisbureaus keken ze je alleen maar glazig aan als je over vogelen in Istanbul begon. Uiteindelijk heb ik Edo van Uchelen van Eco Tourist Services gebeld of er voor ons mogelijkheden waren. Edo was direct bereid om voor ons wat te regelen en na een paar weken belde hij dat er bij minimaal 8 deelnemers een mogelijkheid was om in de 3e week van september iets te organiseren. Toen ik dit bekend maakte meldden zich direct 5 deelnemers aan. Maar daar bleef het bij, dus helaas moest de optie bij ETS opgezegd worden. Ten einde raad heb ik op de telefoon CD-rom alle Turkse reisbureaus opgezocht en ben gaan bellen. En het geluk was met ons, een bureau in Amsterdam had ook niks voor ons, maar was wel bereid om hun agent in Istanbul te laten zoeken en na nog eens een paar weken wachten bleek men een reis voor ons te kunnen regelen. Toen werd Achmed mijn steun en toeverlaat en hij bleek zelfs in vogels geïnteresseerd. In Anatolië waar hij geboren was waren zoutmeren met veel vogels. Alles zou goed komen drukte hij me steeds op het hart. Maar iedere keer als ik hem belde moest hij er nog aan beginnen. Tot 3 dagen voor het vertrek heeft hij mij nog in spanning gehouden, toen rolden de vliegtickets en de hotelvouchers pas bij mij in de bus. Betalen kwam na de reis wel zei Achmed nog toen ik hem belde om te zeggen dat ik zijn brief ontvangen had. Bij welk Nederlands reisbureau krijg je zoveel vertrouwen!
De periode die we geprikt hadden was van 15-22 september 2002. De 3e en 4e week van september is volgens kenners de beste tijd. We vlogen met Turkisch Airlines en verbleven in hotel Aden (****) in Kadköy, een grote buitenwijk van Istanbul, aan de Aziatische kant. Vlakbij de haven aan de zee van Marmara.
15 september
We reizen vanaf Apeldoorn en Zwolle op eigen gelegenheid naar Schiphol. Het voordeel van het vliegen met een lijnvlucht is dat de reis op een redelijk tijdstip begint. De vlucht is gepland om 12.30 uur. We verwachten geen problemen met de treinen op zondagmorgen en vertrekken tussen 8.30 en 9.00 uur. Maar ook deze keer hadden we de NS te hoog ingeschat, ook op deze morgen zijn er vertragingen en ontbreekt aanvankelijk de machinist in Amersfoort. Maar alles komt goed. We checken op tijd in en na een voorspoedige vlucht met slechts één Turk met vlagen van hysterie aan boord landen we tegen 17.00 uur op het vliegveld in Istanbul. Daar duurt het toch nog weer langer dan verwacht voordat we in de bus kunnen stappen naar ons hotel. Als we daar aankomen is het inmiddels donker. Nadat we ons in ons hotel geïnstalleerd hebben, gaan we de stad in op zoek naar een restaurant, die zijn er genoeg. Zo maakten we voor het eerst van ons leven kennis met het echte Turkse eten. Het gezamenlijke eten in elke dag weer een ander restaurant was telkens een culinair hoostandje en aan pepers geen gebrek en ook prima bier. En als je water bestelt krijg je wodka!
16 september
Direct na het uitstekende ontbijtbuffet zoeken we een Dolmus (bustaxi) om ons naar de Grote Dennenheuvel Büyük Çamlica te brengen. Het kost even wat moeite, maar dan vinden we een chauffeur, die bereid is om van zijn route af te wijken en ons er heen te brengen voor zo’n 10 miljoen Lira (6 euro). Als we naar de top van de heuvel lopen zien we de 1e Schreeuwarend overtrekken, dat ziet er al goed uit. Maar mis, het begint te regenen en de droge perioden worden steeds korter. Geen trek, alleen wat Kleine vliegenvangers en zulk spul. Het gaat zo hard regenen dat we ons terugtrekken in het theehuis en overwegen om toch maar een paraplu te kopen, die de Turkse verkopertjes, die alom vertegenwoordigd zijn op de als toeristische trekpunt bekende heuvel direct goed inspelend op de situatie volop aanbieden. Na koffie en of thee en een borrel besluiten we om terug te gaan naar ons hotel en met de veerboot naar het oude stadscentrum te gaan om de Aya Sofia, de Blauwe Moskee en de Bazaar te gaan bekijken. Vanaf de boot zien we Tuimelaars en Geelpootmeeuwen. Achteraf bleek het een geluk dat we al direct gedwongen waren om een alternatief te kiezen, anders waren de meeste van ons niet in deze attracties geweest, want er gaat toch niets boven vogelen.
17 september
We zijn weer op tijd op de Grote Dennenheuvel. Het weer is goed en de trek is geweldig. Er zijn geen andere vogelaars, we hadden gedacht dat het er vol zou staan, dus we moeten zelf de voor ons onbekende soorten op naam brengen. Dat lukt prima. In de loop van de dag komen er nog twee Denen, die hier al vaker geweest zijn en zien dus de Monniksgier, die we met zijn allen gemist hebben, omdat ze het ons pas achteraf vertellen. De hele dag door komen er horden toeristen, die allemaal zeer geïnteresseerd zijn in onze telescopen. Ze snappen alleen niet dat we naar vogels kijken, die zien ze namelijk helemaal niet. Met het blote oog zijn de honderden overtrekkende grote roofvogels nauwelijks te onderscheiden. Na een uitstekende dag drinken we nog effe een biertje, bestellen 2 taxi’s en begeven we ons voor de 2e keer (het begint al te wennen) op een kamikazerit naar ons hotel om ons op te frissen voor alweer een feestmaal.
18 september
We besluiten om eens op de Kleine Dennenheuvel Küçük Çamlica te gaan kijken. Dat bevalt ons goed. Het is er rustiger, zonder de vele toeristen en de lastige verkopertjes die je van alles en nog wat willen aansmeren. Het is even zoeken naar een goed plekje. Dat vinden we vrij snel. Het is er goed vogelen. Erik vindt nog een groeiplaats van de herfstschroeforchis.
19 september
Verderop langs de Bosporus, vlakbij de Zwarte zee zou het ook goed vogelen zijn had Jan gehoord van Rob Bijlsma. We besluiten op goed geluk om daar ergens een heuvel te zoeken. De Dolmus wil ons niet brengen, te ver buiten de route. We nemen dus maar 2 taxi’s en rijden naar het noorden. Na een rit langs de vele kapitale villa’s van grootindustriëlen en politici komen we in het vissersplaatsje Sariyer. We zien hoogspanningsmasten op een hoge heuvel (Tepe genaamd) langs de Bosporus en laten ons omhoog brengen. Het lijkt een goede plek. Ondanks de matige trek brengen we hier een genoeglijke dag door in het gezelschap van 2 Slechtvalken, die in de masten zitten en nog te beroerd zijn om een voorbijvliegende duif te slaan. We varen met de veerboot terug over de Bosporus, ook dit is weer een belevenis op zich. We zien vele Vale pijlstormvogels.
20 september
We zijn om een uur of tien al weer op de Kleine Dennenheuvel en vermaken ons de hele dag uitstekend. De trek is goed en op de heuvel is ook van alles te beleven. We sluiten vriendschap met een zwerfhond, die vanaf dat moment onze stek met luid geblaf verdedigt tegen elke Turk, die het waagt om in onze buurt te komen.
21 september
Astrid en Gert Jan gaan vandaag naar het oude centrum om nog een paar van de vele bezienswaardigheden te bezoeken zoals het Topkapi Paleis, de Harem en de Hippodroom. In de Grote Bazaar zullen ze geluksogen voor ons kopen. We gaan met een lijnbus naar de Küçük Çamlica, dat kost ons me zijn zessen 3 miljoen Lira (= € 1,80) en het is weer een aparte belevenis. De trek is matig. Harry ziet in een struik een Grauwe klauwier fladderen. Het dier is uitgeput en blijkt in een strik gevangen. Dan maar met tak en al naar de groep met de vogel. Na enig gepruts is het dier bevrijd. Het is een jonge vogel. Hij blijft nog enige tijd bij ons en vreet een bloem, een bij en een dikke pier. Vervolgens kruipt hij in een laag struikje en gaat daar slapen. Na een uurtje is de vogel verdwenen. Later zien we hem weer op zijn oude plek naast de zendmast.
22 september
Tegen tienen vertrekken we naar het vliegveld. Na een terugreis met geringe vertragingen zijn we tegen 18.00 uur weer in Apeldoorn en Zwolle en kunnen terugkijken op een fantastische (vogel-) ervaring in Turkije. We krijgen nog steeds een kick als we terugdenken aan de enerverende taxiritten. Volgend jaar gaan we weer.
Waargenomen soorten:
Yelkouanpijlstormvogel, Roze pelikaan, Aalscholver, Blauwe reiger, Ooievaar, Zwarte ooievaar, Eend, Aasgier, Keizerarend, Schreeuwarend, Slangenarend, Dwergarend, Zwarte wouw, Bruine kiekendief, Steppekiekendief, Buizerd, Steppebuizerd, Arendbuizerd, Wespendief, Sperwer, Balkansperwer, Havik, Roodpootvalk, Boomvalk, Slechtvalk, Kokmeeuw, Geelpootmeeuw, Audouinsmeeuw, Dwergmeeuw, Grote stern, Lachstern, Rotsduif, Turkse tortel, Zomertortel, Palmtortel, Stadsduif, Gierzwaluw, Alpengierzwaluw, Hop, Bijeneter, Halsbandparkiet, Groene specht, Grote bonte specht, Syrische bonte specht, Draaihals, Oeverzwaluw, Boerzwaluw, Huiszwaluw, Duinpieper, Boompieper, Witte kwikstaart, Gele kwikstaart, Grote gele kwikstaart, Winterkoning, Heggemus, Paapje, Kramsvogel, Merel, Zwartkop, Orpheusgrasmus, Braamsluiper, Kleine zwartkop, Vale spotvogel, Tjiftjaf, Withalsvliegenvanger, Koolmees, Pimpelmees, Staartmees, Boomklever, Boomkruiper, Grauwe klauwier, Isabelklauwier, Ekster, Gaai, Kauw, Bonte kraai, Spreeuw, Huismus, Ringmus, Vink en Cirlgors.
Inlichtingen: Harry van Diepen (contactgegevens via de secretaris).
Van de reis is een uitgebreid verslag gemaakt met soortenlijst, foto’s en kaarten, welke via de auteur verkrijgbaar is.